Doelgroepen

Ook voor onze autiwerking is de Kasterlinden-visie de leidraad voor ons handelen.

Leerling in zijn totaliteit staat centraal

De leerling als totale persoon en zijn welbevinden, staan centraal. Een leerling met autisme is in de eerste plaats een persoon zoals alle anderen. Hij is uniek en heeft een eigen persoonlijkheid, eigen wensen, interesses, noden, een eigen manier van denken …  Autisme is er, het blijft en het beïnvloedt het hele leven. Daar houden we rekening mee.

Een tweesporenbeleid

We werken in Kasterlinden vanuit het tweesporenbeleid:

1. De leerling: Onze leerlingen groeien naar zelfstandigheid, zelfredzaamheid en zelfkennis. We bouwen aan een positief, realistisch zelfbeeld en aan kennis over autisme. We bieden leerlingen hulpmiddelen en compensatiestrategieën om sterker en vaardiger te worden.
2. De context: We streven naar basisrust en naar een veilig leef- en leerklimaat voor iedere leerling. Dat is noodzakelijk om tot leren te komen. We bouwen aan een netwerk rond de leerling, binnen en buiten de school. We leggen contacten en overleggen met anderen binnen het netwerk van de leerling.

Het evenwicht tussen aanpassen van de omgeving (de context) en leren verandert voortdurend in de loop van de tijd. Het is afhankelijk van de leerling, zijn mogelijkheden, zijn stressniveau en zijn leeftijd. De aanpassingen worden stap voor stap afgebouwd op weg naar integratie.

De ijsbergtheorie

In Kasterlinden gebruiken we de ijsbergtheorie als denkkader. De ijsberg met zijn drie componenten (gedrag, cognitie, filter) biedt een kader voor onze kijk op de leerlingen met autisme. Dit denkkader bepaalt onze aanpak en interactie met hen. 

Ieder personeelslid bezit deze basiskennis en draagt die uit. Bovendien investeert Kasterlinden voortdurend in de expertise rond autisme.

Leerlingen met een taal- en/of spraakstoornis hebben het vaak moeilijk met verbale communicatie.

In Kasterlinden zijn we ervan overtuigd dat een veilig schoolklimaat bijdraagt tot een betere ontplooiing op het gebied van communicatie en interactie.

Om die communicatie te ondersteunen maken de begeleiders en de leerkrachten intensief gebruik van visualisaties. Deze visualisaties helpen leerlingen om zelfstandiger informatie te verwerken en om de wereld rondom hen duidelijk en voorspelbaar te maken.

Kasterlinden biedt niet alleen ondersteuning op cognitief vlak. Ook het sociaal-emotionele welzijn, de motorische ontwikkeling, de gezondheid en een genuanceerd wereldbeeld zijn belangrijk.

Om de leerlingen te ondersteunen op al deze domeinen is een nauwe samenwerking tussen alle partners noodzakelijk: ouders, leerlingen, leerkrachten, directie, paramedici en externen.

Doelstelling is dat leerlingen op een zelfstandige manier in het leven leren staan. Daarom leren de begeleiders in Kasterlinden hen functionele vaardigheden aan. De leerstof is geen doel op zich, maar een middel om vaardigheden, attitudes en mogelijkheden uit te breiden.

Communicatie en interactie

Leerlingen met een taal- en/of spraakstoornis hebben meestal meer tijd nodig om taal goed te gebruiken. Vaak dragen ze een rugzak met negatieve spreekervaringen met zich mee.

Samen met de leerlingen bouwen de leerkrachten en de begeleiders in Kasterlinden aan een klassfeer en een schoolklimaat waarin vertrouwen centraal staat. Binnen deze vertrouwde omgeving kunnen de leerlingen zich verder ontplooien. Om de communicatie en de interactie te stimuleren werken we met kleine klasgroepen.

Positief realistisch zelfbeeld

De mogelijkheden en de talenten van de leerlingen vormen het uitgangspunt. Leerkrachten en begeleiders zorgen voor een veilig leefklimaat. Vanuit een realistisch en positief zelfbeeld met respect voor de eigenheid van iedereen, kunnen leerlingen vlot integreren in de samenleving. De leerstof is geen doel op zich, maar een middel om vaardigheden, attitudes en mogelijkheden uit te breiden.

Samenwerking en ondersteuning

Leerkrachten en begeleiders ondersteunen de leerlingen in hun totale ontwikkeling: cognitief, sociaal-emotioneel, motorisch …

Voor de spraak- en taalproblematiek biedt Kasterlinden een specifieke en aangepaste ondersteuning: aangepast didactisch materiaal en didactisch handelen, visuele ondersteuning en paramedische begeleiding. Paramedici gaan individueel met leerlingen aan de slag. Ze zijn ook betrokken bij wat er in de klas gebeurt. Daar hebben ze een ondersteunende rol.  

De leerling is een volwaardige partner. Samen met de leerling brengt het team van Kasterlinden de individuele behoeften in kaart. Samen zoeken we naar de meest geschikte ondersteuning.

Visualisatie

Om de communicatie te ondersteunen, werken we intensief met pictogrammen, stappenplannen en andere visuele materialen. De informatie die leerlingen moeten verwerken, wordt op die manier concreter. Leerlingen kunnen zelfstandiger aan de slag. Daarnaast zorgen de visualisaties voor duidelijkheid en voorspelbaarheid.

De visualisaties worden aangepast aan het taalniveau en aan de mogelijkheden van de leerling.

In Kasterlinden staat de bilinguale-biculturele (BiBi) visie centraal. Dat houdt in dat dove en slechthorende leerlingen zowel Vlaamse Gebarentaal als Nederlands leren en dat ook de dovencultuur aan bod komt.Kasterlinden heeft aandacht voor de totale ontwikkeling van haar leerlingen. Doel is dat leerlingen optimaal kunnen functioneren in de maatschappij. Daarom krijgt, naast de cognitieve ontwikkeling, ook de sociaal-emotionele ontwikkeling een belangrijke plaats in Kasterlinden.

Onderwijs aan dove en slechthorende leerlingen in Kasterlinden is ook altijd onderwijs op maat. Wat zijn de wensen, de talenten en de noden van iedere individuele leerling? Dat is altijd ons vertrekpunt.

Bilinguaal-bicultureel

De leerlingen krijgen een aanbod van zowel de Vlaamse Gebarentaal als van het Nederlands. Kasterlinden geeft hen de kans om de taal te gebruiken waarin ze zich het beste kunnen ontplooien. Ook dovencultuur maakt deel uit van het programma.

Deze bilinguale-biculturele visie in Kasterlinden is vooral een levenshouding die gericht is op respect voor de eigenheid van iedere leerling. Zo wil Kasterlinden een totale ontwikkeling mogelijk maken.

De jongeren ontwikkelen op die manier een culturele identiteit. Daardoor staan ze als dove of slechthorende persoon sterk in de wereld.

Op maat

Het onderwijs aan dove en slechthorende leerlingen in Kasterlinden is onderwijs op maat.

De wensen, talenten en noden van iedere jongere vormen altijd het vertrekpunt. We bereiden hen voor op integratie in het reguliere arbeidscircuit en/of in het gewone onderwijs.

Totale ontwikkeling

De leerlingen leren sociaal-emotionele vaardigheden die een basis vormen voor hun verdere leven. Respect, leren van elkaar, praten over gevoelens en concrete dagelijkse situaties staan centraal. De jongeren ontwikkelen zo een realistisch zelfbeeld en een sterke identiteit om optimaal te kunnen participeren in de maatschappij.

Regelmatig zijn er stages voor de leerlingen om vaardigheden te oefenen. Die vaardigheden helpen hen om later zelfstandig te kunnen functioneren in de maatschappij.

Kasterlinden heeft veel aandacht voor de cognitieve ontwikkeling van haar leerlingen. Daarnaast is er ook een uitgebreid vrijetijdsaanbod voor de jongeren en leren ze stappen zetten richting zelfstandigheid. Leerkrachten en begeleiders werken met gespecialiseerde hulpmiddelen om de zelfstandigheid van de leerlingen zoveel mogelijk te bevorderen.

De ontwikkeling van de totale persoonlijkheid is belangrijk. Inspanning en ontspanning wisselen elkaar af. Jongeren krijgen een uitgebreid aanbod. Zo leren ze keuzes maken en leren ze zichzelf goed kennen.

Samenwerking

De samenwerking tussen de leerkrachten, de paramedici en de ouders is erg belangrijk. Daarnaast staan specialisten en ervaringsdeskundigen de leerkrachten en de begeleiders met raad en daad bij.

Slechtziende en blinde jongeren leren hun zintuigen anders te gebruiken. We stimuleren hen om het tekort aan visuele info te compenseren met hun andere zintuigen en we leren hen compensatietechnieken. Zo krijgen de blinde leerlingen training in echolokalisatie, waarbij ze zich via het gehoor leren oriënteren. Ook om zeer specifieke talenten te ontplooien, schakelt Kasterlinden specialisten in. Vrijwilligers zijn altijd welkom, zoals bijvoorbeeld de fitnessmeters en -peters.

Toekomst

Leerlingen maken kennis met diverse ateliers en activiteiten: kleien, papier scheppen, schilderen, tuinieren, knutselen … Zo verruimen ze keer op keer hun horizon. Ze leren zichzelf kennen en ze leren keuzes maken.

Als ze 16 jaar zijn, kunnen leerlingen Sociaal-Maatschappelijke Training volgen. Ze gaan dan op een vaste dag in de week naar een stageplaats of een dagcentrum. Zo kan de overgang van de school naar de latere dagbesteding geleidelijk verlopen.

Totale persoonlijkheid

Samen met de leerlingen werken leerkrachten en begeleiders aan een positief en realistisch zelfbeeld en aan zelfvertrouwen. Door inspanning en ontspanning af te wisselen, streven we ‘een gezonde geest in een gezond lichaam’ na.

Leerlingen gaan sporten, zwemmen, paardrijden. Zo krijgen ze de kans om zich uit te leven en om te ventileren. Daarnaast is er ook tijd voor snoezelen, relaxatie, aromatherapie. Op die manier krijgen de leerlingen de kans om tot rust te komen en zich geborgen te voelen.

Zelfstandigheid

Jongeren oefenen verschillende vaardigheden die leiden tot zelfredzaamheid en zelfstandigheid: boodschappen doen, kleine maaltijden bereiden, helpen bij huishoudelijke taken, veters strikken, strijken, telefoneren, enzovoort. Dat gebeurt allemaal in een huiselijke sfeer.

Leerkrachten en begeleiders gebruiken gespecialiseerde hulpmiddelen om de zelfstandigheid van de leerlingen zoveel mogelijk te bevorderen.

Ze stimuleren de jongeren ook cognitief: ICT, taal (Braille), rekenen … Al deze vakken kunnen deel uitmaken van de individuele handelingsplanning.